Có nên đi xăng E5 cho các dòng ô tô xe máy cũ? Theo thống kê, Việt Nam hiện có hơn 3 triệu ô tô và khoảng 35 triệu xe gắn máy đang lưu thông. Nếu tính số đầu phương tiện với tỉ lệ dân số ở độ tuổi từ trưởng thành trở lên có thể thấy gần như ai cũng sở hữu ít nhất một loại phương tiện sử dụng nhiên liệu. Do đó, ngay từ đầu năm 2018, khi thông tin bán rộng rãi xăng sinh học E5 và tiến tới E10 (năm 2019) để thay thế xăng A92 và A95 (RON 95) dư luận không khỏi xôn xao.
Có nên đi xăng E5 cho các dòng ô tô xe máy cũ?
Mối lo đầu tiên của người sử dụng ô tô là khả năng vận hành của ô tô bị ảnh hưởng nếu chỉ sử dụng xăng Ethanol, thứ hai là quyền lựa chọn hàng hoá của mọi người bị xâm phạm nghiêm trọng. Anh Trần Hải Long (40 tuổi, quê ở Hoài Đức, Hà Nội) cho hay, do chỗ làm việc cách nhà ở 15km nên trung bình mỗi tuần chiếc xe Honda RSX của anh phải ngốn khoảng 150.000 đồng tiền mua xăng đi lại. “Trước đây đổ xăng RON 92 xe tôi vận hành êm ái. Sau khi xăng RON 92 bị khai tử, tôi vẫn dùng xăng khoáng nhưng là RON 95 vì thấy đổ xăng sinh học E5 thi thoảng xe giật giật như “sặc xăng” hoặc chết máy”, anh Long chia sẻ.
Theo thống kê, Việt Nam hiện có hơn 3 triệu ô tô và khoảng 35 triệu xe gắn máy đang lưu thông. Nếu tính số đầu phương tiện với tỉ lệ dân số ở độ tuổi từ trưởng thành trở lên có thể thấy gần như ai cũng sở hữu ít nhất một loại phương tiện sử dụng nhiên liệu. Do đó, ngay từ đầu năm 2018, khi thông tin bán rộng rãi xăng sinh học E5 và tiến tới E10 (năm 2019) để thay thế xăng A92 và A95 (RON 95) dư luận không khỏi xôn xao. Phòng Thương mại ô tô Australia (FCAI), tổ chức đại diện cho các nhà sản xuất và nhập khẩu ô tô – xe máy Australia đã đưa ra khuyến cáo về loại xăng này và liệt kê một loạt mẫu xe không phù hợp với xăng E5 hoặc E10, trong đó có khá nhiều loại xe đời cũ tương đồng với các phương tiện đang lưu hành rộng rãi tại Việt Nam.
Cụ thể, các loại ô tô – xe máy không phù hợp với xăng E5 gồm: Audi A3 1.8L đời 2000 về trước; Ford Laser sản xuất từ năm 1986 trở về trước và một vài mẫu xe sản xuất trong khoảng năm 2002 – 2004; tất cả các xe GM Daewoo; tất cả các xe Mazda ngoại trừ Mazda2 sản xuất tháng 2/2005, Mazda3, Mazda6, RX8, MX-5 sản xuất tháng 7/2005 và từ tháng 4/2006 trở đi; tất cả xe Suzuki sản xuất trước năm 2008; Toyota Camry động cơ phản lực sản xuất trước tháng 7/1989 hay Toyota Hilux, Toyota Hiace sản xuất trước tháng 8/1997…
Đối với mô tô – xe máy, nhiều mẫu xe cũ của Honda, Yamaha cũng nằm trong danh sách không tương thích với xăng E5. Nhiều mẫu xe máy của Kawasaki cũng có kết quả tương tự… Nguyên nhân, theo các chuyên gia cơ khí, hầu hết các phương tiện cũ đều được trang bị bộ chế hòa khí và thùng nhiên liệu bằng thép. Việc sử dụng xăng sinh học ethanol E5 kết hợp trong động cơ có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ không khí/nhiên liệu do các phân tử oxy bổ sung trong cấu trúc hóa học của ethanol.
Xe có hệ thống chế hòa khí có thể gặp phải những vấn đề do áp suất hơi của ethanol sẽ cao hơn (nếu nhiên liệu cơ bản không được điều chỉnh về mặt hóa học) và các vấn đề về van thông hơi hoặc khả năng khởi động nóng. Như một loại dung môi, ethanol sẽ ảnh hưởng đến các đường dẫn nhiên liệu bằng kim loại và cao su cũng như các linh kiện khác của hệ thống nhiên liệu.
Không chỉ vậy, ethanol còn có thể ăn mòn thùng nhiên liệu và đường ống nhiên liệu, từ đó có thể khiến động cơ không hoạt động. Trong khi đó, với động cơ phun nhiên liệu, việc sử dụng xăng pha ethanol trong các hệ thống phun nhiên liệu còn có thể dẫn đến sự hư hỏng sớm của các bộ phận như: ống cấp, bơm nhiên liệu và bộ điều tiết nhiên liệu. Ngoài ra, người dùng cũng không nên đổ xăng sinh học E5 vào bình chứa xăng khi xe không được khởi động trong thời gian 30 ngày trở lên.
Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, nhất là lượng xe cũ ở Việt Nam khá nhiều, các chuyên gia cho rằng, cơ quan quản lý cần có nghiên cứu và thử nghiệm loại xăng này trên các dòng xe cũ, từ đó đưa ra câu trả lời đủ sức thuyết phục về tác động của xăng ethanol đối với các loại xe, dòng xe khác nhau. Khi đó, vừa giúp người dùng phương tiện yên tâm sử dụng xăng ethanol, vừa tránh được những thiệt hại không mong muốn (nếu có).
Phần lớn người tiêu dùng cho rằng nhà sản xuất ghi chú “Min=A95” ở mặt trong nắp bình xăng xe hơi, tức là phải dùng xăng chất lượng tối thiểu là A95 (giá cao nhất hiện nay). Vậy xăng nào chất lượng cao nhất? Thật ra ghi chú đó hoàn toàn không như người tiêu dùng Việt hiểu theo nghĩa “giá cao chất lượng tốt”. Mà là các nhà sản xuất xe hơi muốn nói “bạn hãy dùng xăng có chỉ số chống kích nổ thấp nhất là 95”. Các con số 92 và 95 là chỉ số Octan RON, biểu thị khả năng chống kích nổ của xăng.
